Drenkeling herkennen blijft moeilijk, camera’s kunnen helpen

Hoe kan het dat iemand verdrinkt in een zwembad waar op dat moment tientallen mensen zijn? Het is een vraag die na de dood van een 16-jarige jongen in een zwembad in Blerick opnieuw wordt gesteld. Maar het herkennen van drenkelingen is enorm lastig, zegt kenner Joost Bierens. “Het is iedere keer weer anders.”

Bierens is als anesthesioloog verbonden aan het VUmc en gespecialiseerd op het gebied van verdrinking en onderkoeling. “Er is geen vast patroon waaraan je een drenkeling kunt herkennen”, zegt hij in het NOS-NTR-programma Nieuws & Co.

Het beeld uit films, dat iemand zijn armen opsteekt en om hulp roept, komt voor. Maar meestal gaat het anders en probeert de drenkeling om zijn armen net onder het wateroppervlak horizontaal te bewegen. “Als het ware om steun te krijgen. Hij heeft dan nog zijn ogen en mond boven water. Dat ziet er vrij rustig en ontspannen uit. Maar onder water gebeurt van alles.”

Er kan zomaar iemand naast je drijven die je niet opmerkt.

Joost Bierens

Wat het extra moeilijk maakt, zegt Bierens, is dat soms ook letterlijk niet te zien is dat iemand verdrinkt. Als je in het water bent, kun je door de reflectie van het licht zelf niet goed onder water kijken. “Dus er kan zomaar iemand naast je drijven die je niet opmerkt.”

Er zijn systemen die dat wel kunnen. Zo gebruiken sommige zwembaden het detectiesysteem Poseidon, dat registreert als een badgast langere tijd niet beweegt. Badmeesters krijgen in zo’n situatie een melding. “Daarmee zijn toch al tientallen drenkelingen op tijd gedetecteerd en gered”, zegt Bierens.

‘Tandje bijzetten’

In Nederland gebruiken 18 baden het systeem. Wereldwijd zijn dat er 170. Eind juni, na de rechtszaak over de verdrinking van de 9-jarige Salam, pleitte het Nationaal Platform Zwembaden ervoor om het systeem bij renovaties of nieuwbouw van baden standaard te installeren.

Ook Bierens wil dat meer zwembaden het detectiesysteem gaan inzetten. “Ik vind dat een land als Nederland nog een tandje bij kan zetten”, zegt hij. “Dit soort systemen bestaat. En in Blerick zie je nu ook weer wat voor ontzettende impact het een verdrinking heeft. Dat had voorkomen kunnen worden.”